สวพส. ร่วมกระทรวงเกษตรฯ ขับเคลื่อนโครงการ “รักษ์น้ำพระแม่ของแผ่นดิน”

         
         
          (11 ก.ย. 68) สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน) หรือ สวพส. ร่วมกับกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จัดประชุมคณะกรรมการบริหารและกำกับดูแลโครงการ “รักษ์น้ำเพื่อพระแม่ของแผ่นดิน” โดยมี นายประยูร อินสกุล ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เป็นประธานการประชุม พร้อมด้วยคณะที่ปรึกษา อาทิ พลเอก นิพนธ์ ภารัญนิตย์, พลเอก สนั่น มะเริงสิทธิ์, คุณหญิงประไพศรี พิทักษ์ไพรวัน และนางสาวเบญจพร ชาครานนท์ คณะที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ รวมถึง นายวิรัตน์ ปราบทุกข์ ผู้อำนวยการสวพส. ตลอดจนผู้แทนจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกว่า 22 หน่วยงาน เข้าร่วมประชุม ณ ห้องประชุม Citrine โรงแรมแกรนด์ ริชมอนด์ จังหวัดนนทบุรี

          โครงการ “รักษ์น้ำเพื่อพระแม่ของแผ่นดิน” จัดตั้งขึ้นเพื่อตอบสนองพระราชเสาวนีย์ของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่ทรงห่วงใยผืนป่า ต้นน้ำ และความเป็นอยู่ของประชาชนในพื้นที่สูง โดยดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2551 ครอบคลุม 7 จังหวัด 11 ลุ่มน้ำ รวม 129 หมู่บ้าน

          ผลการดำเนินงานปี 2568 สะท้อนถึงความก้าวหน้าที่ชัดเจน เกษตรกรกว่า 10,000 ราย ได้รับการถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านเกษตรที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม สร้างรายได้รวมกว่า 125 ล้านบาท และมีเกษตรกรเกือบ 400 ราย ได้รับรองมาตรฐาน GAP และเกษตรอินทรีย์ นอกจากนี้ยังเกิดการรวมกลุ่มเกษตรกรเพิ่มเป็น 48 กลุ่ม สามารถบริหารจัดการด้านการผลิตและการตลาดได้ด้วยตนเอง

          ในด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม โครงการสามารถฟื้นฟูพื้นที่ป่า ลดการเผาได้ถึง 56% และเพิ่มพื้นที่สีเขียวใหม่กว่า 1,300 ไร่ ขณะที่ด้านโครงสร้างพื้นฐาน มีการก่อสร้างและซ่อมแซมระบบชลประทาน 14 แห่ง ครอบคลุมพื้นที่กว่า 1,600 ไร่ พร้อมปรับปรุงถนนรวมกว่า 15 กิโลเมตร ส่งผลให้เกิด ชุมชนต้นแบบกว่า 36 กลุ่มบ้าน และมีระบบฐานข้อมูลเชิงพื้นที่ครอบคลุมทุกหมู่บ้าน

          ตัวอย่างพื้นที่ต้นแบบที่ประสบความสำเร็จ ได้แก่ บ้านหมากแข้ง จังหวัดเลย ที่พัฒนาเกษตรผสมผสานจนสร้างรายได้กว่า 6 ล้านบาทต่อปี, ลุ่มน้ำคา จังหวัดเชียงราย ที่พัฒนาระบบปลูกชา กาแฟ และแมคคาเดเมีย รวมกว่า 1,400 ไร่ และลุ่มน้ำภาค จังหวัดพิษณุโลก ที่พัฒนากลุ่มเกษตรอินทรีย์สร้างรายได้กว่า 2.5 ล้านบาทต่อปี

          ที่ประชุมยังได้เห็นชอบการจัดทำ แผนปฏิบัติการพัฒนาพื้นที่ปี 2569 โดยบูรณาการความร่วมมือจาก 22 หน่วยงาน ภายใต้ 5 ยุทธศาสตร์ 20 แผนงาน และ 37 โครงการหลัก มุ่งเน้นการพัฒนาอาชีพที่ยั่งยืน การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และการสร้างโครงสร้างพื้นฐานด้านน้ำ

          การประชุมครั้งนี้จึงถือเป็นก้าวสำคัญในการบูรณาการความร่วมมือจากทุกภาคส่วน เพื่อสืบสานพระราชดำริและขับเคลื่อนการพัฒนาพื้นที่ต้นน้ำอย่างมั่นคงและยั่งยืน อันจะนำไปสู่คุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นของประชาชน ควบคู่กับการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติของประเทศ