การประชุมวิชาการผลงานวิจัยของมูลนิธิโครงการหลวงและสถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน)

1. หลักการและเหตุผล

งานวิจัยถือเป็นรากฐานที่สำคัญต่อการพัฒนางานของมูลนิธิโครงการหลวง ตลอดระยะเวลา 4 ทศวรรษที่ผ่านมา มูลนิธิโครงการหลวง มุ่งมั่น สืบสาน รักษา และต่อยอดงานวิจัย ในการพัฒนาคนและชุมชนโครงการหลวง ให้สามารถพึ่งตนเองได้ ภายใต้การดำเนินงานวิจัยเพื่อตอบสนองเป้าหมาย 4 ประการ คือ (1) ช่วยชาวเขาเพื่อมนุษยธรรม (2) ช่วยชาวไทยโดยลดการทำลายทรัพยากรธรรมชาติ คือ ป่าไม้และ ต้นน้ำลำธาร (3) กำจัดการปลูกฝิ่น และ (4) การรักษาดินและใช้พื้นที่ให้ถูกต้อง คือ ให้ป่าอยู่ส่วนที่เป็นป่า และทำไร่ ทำสวนในส่วนที่ควรเพาะปลูก โดยงานวิจัยของมูลนิธิโครงการหลวง มุ่งหาองค์ความรู้ใหม่ที่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ในการพัฒนาด้านต่างๆ รวมทั้งการแก้ไขปัญหาการประกอบอาชีพของเกษตรกร การพัฒนาคุณภาพชีวิต ตลอดจนการอนุรักษ์และฟื้นฟูป่าต้นน้ำลำธาร ซึ่งผลงานวิจัยของมูลนิธิโครงการหลวงในแต่ละปีจะมีชนิดและพันธุ์พืชชนิดใหม่ ตลอดจนวิธีการปฏิบัติ รักษา และการจัดการที่เหมาะสมเพื่อนำไปถ่ายทอด ต่อเกษตรกรจำนวนมาก

สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง(องค์การมหาชน) เป็นองค์กรขับเคลื่อนการพัฒนาพื้นที่สูง เพื่อเสริมสร้างชุมชนบนพื้นที่สูงให้มีคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อมที่ดี โดยมีการดำเนินงานวิจัยที่สนับสนุนโครงการหลวง ในด้านต่างๆ และนำองค์ความรู้และเทคโนโลยีของโครงการหลวงไปทดสอบ และปรับใช้ให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่สูงอื่น รวมทั้งสนับสนุนการวิจัยที่เกี่ยวข้องกับความหลากหลายทางชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่น มุ่งเน้นการรวบรวม การเก็บรักษาการสังเคราะห์ และพัฒนานวัตกรรมต่อยอดภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชน เพื่อนำไปสู่การเสริมสร้างความมั่นคงด้านอาหารและการพัฒนาสินค้าที่เป็นเอกลักษณ์ของชุมชนบนพื้นที่สูงในแต่ละแห่ง ตลอดจนมีแนวทางฟื้นฟูและใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่อง และยั่งยืน

งานวิจัยของมูลนิธิโครงการหลวง และสถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง จึงมีความเกี่ยวเนื่องกันอย่างใกล้ชิด ทั้งในด้านการดำเนินงานวิจัย และการใช้ประโยชน์จากงานวิจัย โดยในปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 มูลนิธิโครงการหลวง ได้อนุมัติงบประมาณดำเนินงานวิจัยใน 10 สาขางานวิจัยหลัก จำนวน 36 โครงการ งบประมาณ 12,967,300 บาท และสถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง ได้รับอนุมัติงบประมาณดำเนินงานวิจัยภายใต้แผนงานวิจัยใน 5 แผนงาน รวม 44 โครงการหลัก 92 โครงการย่อย งบประมาณ 84,453,000 บาท ซึ่งการจัดประชุมวิชาการผลงานวิจัยครั้งนี้เป็นการนำเสนอผลสำเร็จและความก้าวหน้าของการดำเนินงานวิจัยของมูลนิธิโครงการหลวง และสถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง และเสริมสร้างความเข้มแข็งในการทำงานร่วมกันบนพื้นที่สูงตลอดจนการแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นด้านงานวิชาการระหว่างหน่วยงานเกี่ยวข้อง