พื้นที่โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวง

  • สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน) ได้เริ่มก่อตั้งเมื่อวันที่ 7 ธันวาคม 2547 โดยมีภารกิจสำคัญในการสนับสนุนการวิจัยและพัฒนาของโครงการหลวง โดยมีแนวทางการพัฒนาครอบคลุมทั้งด้านบริบทของโลกและเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงไป รวมทั้งจะใช้พื้นที่ลุ่มน้ำเป็นขอบเขตในการจัดทำแผ่นแม่บทฯ เพื่อการพัฒนาที่เน้นความสมดุลในมิติทั้งทางด้านเศรษฐกิจ สังคมและทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมบนฐานข้อมูลการตัดสินใจที่สอดคล้องกับบริบทชุมชน ตลอดจนการเสริมสร้างการมีส่วนร่วมและการพัฒนาองค์กรชุมชนให้เข้มแข็ง เพื่อเป็นกลไกการขับเคลื่อนแผนในอนาคต มีเป้าหมายการดำเนินงานเพื่อให้ชุมชนเป้าหมายบนพื้นที่สูงมีคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อมที่ดี มีความมั่นคงทางอาหาร มีรายได้ที่เพียงพอต่อการดำรงชีวิต สามารถอยู่ร่วมกับสิ่งแวดล้อมได้อย่างยั่งยืน ส่งเสริมและพัฒนาอาชีพการเกษตรที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมภายใต้การมีส่วนร่วมของชุมชน โดยใช้องค์ความรู้และกระบวนการเรียนรู้ของโครงการหลวง ผสมผสานกับภูมิปัญญาท้องถิ่นในการพัฒนาชุมชนบนพื้นที่สูง เพื่อให้เกิดการพัฒนาที่สมดุลและยั่งยืน ภายใต้ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงและแนวทางของโครงการหลวง โดยการใช้กระบวนการการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในลักษณะโครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวง (Highland Development Project Using Royal Project System)
  • ปัจจุบันปี พ.ศ. 2562 สถาบันมีพื้นที่โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวง จำนวน 33 แห่ง ครอบคลุมพื้นที่ 7 จังหวัด 24 อำเภอ หมู่บ้านที่ดำเนินการทั้งสิ้นจำนวน 336 กลุ่มบ้าน โดยแบ่งพื้นที่การดำเนินงานโครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงตามระดับความสูงจากระดับน้ำทะเลได้เป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มพื้นที่โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงที่มีระดับความสูงค่อนข้างต่ำ (ต่ำกว่า 500 เมตร) กลุ่มพื้นที่โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงที่มีระดับความสูงปานกลาง (500 – 1,000 เมตร) และ กลุ่มพื้นที่โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงที่มีระดับความสูงที่มีระดับความสูงมาก (มากกว่า 1,000 เมตร) และมีสำนักงานโครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวงลุ่มน้ำน่าน เป็นศูนย์กลางในการบริหารจัดการพื้นที่โครงการพัฒนาพื้นที่สูงในจังหวัดน่าน ตั้งอยู่ที่พิกัด ละติจูด: 18.804395, ลองจิจูด: 100.788864 ในบริเวณของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา น่าน ต.ฝายแก้ว อ.ภูเพียง จ.น่าน
 

โครงการพัฒนาพื้นที่สูงแบบโครงการหลวง 33 แห่ง

พื้นที่กลุ่มที่ 1 (เชียงใหม่, กำแพงเพชร, กาญจนบุรี, เพชรบูรณ์): 13 แห่ง

โครงการพัฒนาพื้นที่สูง
แบบโครงการหลวง
ที่ตั้ง ความสูง
(ม.)
ระดับการพัฒนา
A-B-C-D
ข้อมูลพื้นฐาน
คลองลาน ต.คลองลานพัฒนา
อ.คลองลาน
จ.กำแพงเพชร
125 - 220    
ดอยปุย ต.สุเทพ
อ.เมือง
จ.เชียงใหม่
1,337    
ป่ากล้วย ต.แม่สอย
อ.จอมทอง
จ.เชียงใหม่
1,289    
ปางแดงใน ต.เชียงดาว
อ.เชียงดาว
จ.เชียงใหม่
548    
ปางมะโอ ต.แม่นะ
อ.เชียงดาว
จ.เชียงใหม่
548    
ปางหินฝน ต.ปางหินฝน
อ.แม่แจ่ม
จ.เชียงใหม่
1,369    
ป่าแป๋ ต.ป่าแป๋
อ.แม่แตง
จ.เชียงใหม่
895 - 905    
ผาแตก ต.สบเปิง
อ.แม่แตง
จ.เชียงใหม่
715    
แม่มะลอ ต.แม่นาจร
อ.แม่แจ่ม
จ.เชียงใหม่
1,065    
ห้วยเป้า ต.ทุ่งข้าวพวง
อ.เชียงดาว
จ.เชียงใหม่
530    
โหล่งขอด ต.โหล่งขอด
อ.พร้าว
จ.เชียงใหม่
500 - 1,000    
ห้วยเขย่ง ต.ห้วยเขย่ง
อ.ทองผาภูมิ
จ.กาญจนบุรี
224 - 398    
ห้วยน้ำขาว ต.เข็กน้อย
อ.เขาค้อ
จ.เพชรบูรณ์
500 - 1,400    

พื้นที่กลุ่มที่ 2 (เชียงราย): 3 แห่ง

โครงการพัฒนาพื้นที่สูง
แบบโครงการหลวง
ที่ตั้ง ความสูง
(ม.)
ระดับการพัฒนา
A-B-C-D
ข้อมูลพื้นฐาน
วาวี ต.วาวี
อ.แม่สรวย
จ.เชียงราย
823 - 1,204    
แม่สลอง ต.แม่สลองนอก
อ.แม่ฟ้าหลวง
จ.เชียงราย
1,225    
ห้วยก้างปลา ต.ป่าตึง
อ.แม่จัน
จ.เชียงราย
1,225    

พื้นที่กลุ่มที่ 3 (น่าน): 11 แห่ง

โครงการพัฒนาพื้นที่สูง
แบบโครงการหลวง
ที่ตั้ง ความสูง
(ม.)
ระดับการพัฒนา
A-B-C-D
ข้อมูลพื้นฐาน
ขุนสถาน ต.สันทะ
อ.นาน้อย
จ.น่าน
600 - 1,700    
ถ้ำเวียงแก ต.นาไร่หลวง
อ.สองแคว
จ.น่าน
436 - 676    
น้ำแขว่ง ต.เมืองลี
อ.นาหมื่น
จ.น่าน
300 - 1,400    
น้ำเคิม ต.ปิงหลวง
อ.นาหมื่น
จ.น่าน
274    
น้ำแป่ง ต.ผาทอง
อ.ท่าวังผา
จ.น่าน
530    
บ่อเกลือ ต.บ่อเกลือ
อ.บ่อเกลือ
จ.น่าน
500 - 1,500    
ปางยาง ต.ภูคา
อ.ปัว
จ.น่าน
824 - 862    
โป่งคำ ต.ดู่พงษ์
อ.สันติสุข
จ.น่าน
312 - 339    
แม่จริม ต.แม่จริม
อ.แม่จริม
จ.น่าน
369    
วังไผ่ ต.นาไร่หลวง
อ.สองแคว
จ.น่าน
456    
สะเนียน ต.สะเนียน
อ.เมืองน่าน
จ.น่าน
354 - 474    

พื้นที่กลุ่มที่ 4 (เชียงใหม่, ตาก, แม่ฮ่องสอน): 6 แห่ง

โครงการพัฒนาพื้นที่สูง
แบบโครงการหลวง
ที่ตั้ง ความสูง
(ม.)
ระดับการพัฒนา
A-B-C-D
ข้อมูลพื้นฐาน
แม่สอง ต.แม่สอง
อ.ท่าสองยาง
จ.ตาก
285 - 1,383    
แม่สามแลบ ต.แม่สามแลบ
อ.สบเมย
จ.แม่ฮ่องสอน
318 - 869    
สบโขง ต.สบโขง
อ.อมก๋อย
จ.เชียงใหม่
1,079 - 1,165    
สบเมย ต.สบเมย
อ.สบเมย
จ.แม่ฮ่องสอน
565 - 726    
พบพระ ต.คีรีราษฎร์
อ.พบพระ
จ.ตาก
650    
ผาผึ้ง-ศรีคีรีรักษ์ ต.เชียงทอง
อ.วังเจ้า
จ.ตาก
500 - 1,000